Door: Sander Noordhof
Gepubliceerd door: MarketUpdate_ (18-4-2017)
Vorige keer schreef ik over de situatie in Syrië en het belang van objectieve nieuwsvoorziening door de media. Vrijwel alle grote Westerse media gebruiken het Syrisch Observatorium (gerund door één persoon vanuit een tweekamerwoning in de Engelse stad Coventry, die daar tevens een kledingzaak heeft). Dit is natuurlijk absoluut geen objectief, professioneel persbureau. Maar dit is niet het punt dat ik wil maken.
Waarom lees ik nergens in de media over een pijplijn voor olie en gas die door Syrië loopt? Eerst even wat achtergrondinformatie: Waar het in feite om draait in Syrië is de vraag wie de energiemarkt voor Europa uiteindelijk in handen zal gaan krijgen. Europa is namelijk de grootste energiemarkt ter wereld. Voor de aanleg van gas- en oliepijpleidingen is Syrië van grote strategische waarde, want al die pijplijnen vanuit locaties uit het Midden-Oosten kunnen simpelweg niet om Syrië heen.
Syrië belangrijk voor route van aardgas (Bron: Oil-price.net)
Op dit moment zijn er twee machtsblokken die beiden strijden om de controle over Syrië en dus over de Europese energiemarkt. Momenteel is Rusland de voornaamste energieleverancier van Europa en dat wil ze natuurlijk ook graag blijven. Iran, een Sjiitisch moslimland met grote voorraden olie en gas, wil de Europese markt delen met Rusland. Daar heeft Rusland geen bezwaar tegen. Qatar is echter een Soennitisch moslimland, dat met haar enorme gasvoorraad ook de grootste gasleverancier van Europa wil worden. Saoedi-Arabië is eveneens een Soennitisch moslimland en wil net als Qatar de grootste leverancier worden in Europa.
Qatar en Saoedi-Arabië worden van oudsher gesteund door de VS. Om de gas- en olievoorraden van Qatar en Saoedi-Arabië naar Europa te kunnen transporteren moeten er pijplijnen worden aangelegd die ook door Syrië zullen lopen. Assad heeft een aantal jaren geleden gekozen voor de Russische pijpleiding. Kort na deze beslissing begonnen de negatieve berichtgevingen over Assad in Westerse media. Of dit toeval is? Ik heb werkelijk geen idee, maar vindt u ook niet dat deze belangen door de vrije Westerse media in ieder geval genoemd moeten worden, zodat eenieder volledig geïnformeerd is?
Federal Reserve
Een ander onderwerp waar ik weinig over lees is de financiële situatie van de Federal Reserve. In september 2008, net voor het uitbarsten van de financiële crisis, had de Fed $925 miljard aan bezittingen op haar balans staan. Om de schade van de crisis in te dammen begon de centrale bank met Quantitative Easing. Dit is een chique woord voor het ‘bijdrukken’ van geld en dit ter beschikking te stellen aan de grote banken. Ze kochten met dit geld bijvoorbeeld de subprime leningen, terwijl de Amerikaanse overheid bedrijven als AIG en Fannie Mae moest redden.
Begin 2015 was het balanstotaal van de Federal Reserve opgelopen tot $4,5 biljoen. De Federal Reserve had op dat moment een positie in Amerikaanse staatsobligaties groter dan dat van China, Japan en Saudi-Arabië samen! Het eigen vermogen van de centrale bank bedraagt momenteel $40 miljard, dit is dus 0,9% van het balanstotaal. Dit betekent dus dat wanneer de bezittingen van de centrale bank 0,9% minder waard worden, ze in theorie insolvabel is.
Balans Federal Reserve naar $4,5 biljoen door opkopen schuldpapier
Nu weet u vast dat obligaties minder waard worden als de rente stijgt en vice versa. Nu is de Federal Reserve verantwoordelijk voor de hoogte van de belangrijkste rente, de zogenaamde Federal Funds rate. Ze hebben aangegeven deze rente in de toekomst op te gaan trekken, wat betekent dat ze daarmee haar eigen financiële positie uitholt. Een erg vreemde situatie dus. Ik moet u eerlijk bekennen dat ik niet weet wat er dan gaat gebeuren. We komen dan in een situatie die volgens mij geen precedent kent. Wellicht weet een lezer het wel?
Aansluiten voor vandaag nog een kort stukje van Frank Knopers, ook vandaag gepubliceerd op dezelfde site:
Grafiek: De schulden van de Verenigde Staten
Het belangrijkste exportproduct van de Verenigde Staten is de dollar, de belangrijkste munt in het internationale handelsverkeer. Alle landen gebruiken deze valuta om goederen te importeren, wat betekent dat de rest van de wereld deze munt ook als reserve aanhoudt voor slechte tijden. Dat is twee keer kassa voor de Verenigde Staten. In eerste instantie omdat ze allemaal goederen krijgt in ruil voor dollars en in tweede instantie omdat andere landen die dollars in Amerikaanse staatsobligaties beleggen. Zo komen de dollars weer terug in de VS en kan de cyclus opnieuw beginnen.
Het resultaat van dit monetaire systeem is een voortdurend oplopende schuldpositie in de Verenigde Staten, die alleen houdbaar is zo lang de rest van de wereld de dollar wil gebruiken als wereldreservemunt. Valt de buitenlandse vraag naar dollarreserves weg, omdat landen onderling in andere valuta gaan handelen, dan kan de VS haar tekorten niet meer financieren. De volgende grafiek laat in één oogopslag zien waar dit monetaire systeem op basis van de dollar toe leidt. Hoe lang kan dit nog goed gaan?