Geert Mak’s ‘Grote verwachtingen’ 34

geert-mak’s-‘grote-verwachtingen’-34

26-02-20 05:24:00,




‘Mijn leven is voor een groot deel het leven met de krant, een vergroeiing,’ aldus de omschrijving die H.J.A. Hofland zichzelf ooit eens gaf. Deze 'vergroeiing' maakte een zo diepe in druk op Geert Mak dat hij dit citaat in 2011 gebruikte in zijn laudatio op Hofland, ter gelegenheid van het feit dat 'Henk' dat jaar de P.C. Hooft-prijs ontving. Mijn oude vriend Geert voegde hieraan een andere veelzeggende opmerking van Hofland toe:

Daarbij heb ik het geluk gehad dat ik in 1953 met deze broodwinning ben begonnen, een jaar waarin de wereld eenvoudig in elkaar zat en alles en iedereen de indruk wekte dat het eeuwig zo zou blijven. De krant van gisteren leek op die van morgen.

Ik had het zelf niet beter kunnen formuleren. Inderdaad ‘zat’ voor de naoorlogse ‘vriendenclub’ van Nederlandse mainstream-journalisten de ‘wereld eenvoudig in elkaar.’ Dat wil zeggen: tot de opkomst van Provo na midden jaren zestig gold het onwrikbare geloofsartikel dat ‘wij’ met onze NAVO het goede vertegenwoordigden, en de Russen met hun Warschau-Pact het ultieme kwaad. Zo ‘eenvoudig’ was dit dogma dat niemand van de ‘vrije pers’ dit truïsme destijds in twijfel trok. Zelfs niet nadat in 1962 de zogeheten Cuba Crisis in een nucleaire holocaust dreigde te eindigen. Geloof mag dan wel bergen verzetten, maar niet de waanzin van Hofland’s toenmalige ‘politiek-literaire elite’ in de polder. ‘Liever Dood dan Rood,’ was haar doorgaans onuitgesproken mening. Om hem als opiniemaker van de commerciële media goed te kunnen plaatsen dient de jonge lezer te beseffen dat de oorlogstijd voor de tiener Hofland chaotische jaren waren, waarin de macht geen gezag bezat, en jongeren een zekere anarchistische vrijheid kenden. Daar kwam een einde aan toen in 1945 de vrede uitbrak en het alles verstikkende regentendom de klok weer terugdraaide, door de vooroorlogse verzuiling te herstellen. Niks geen opwindende vernieuwing, maar een saaie restauratie. Het leek op de tijd na de Napoleontische oorlogen, waarover de auteur George Steiner in zijn boek In Bluebeard's castle: Some notes towards the redefinition of culture (1971) het volgende optekende:  

What I want to stress here is the fact that a corrosive ennui (alles aantastende verveling.  » Lees verder